[av_three_fourth first min_height=” vertical_alignment=” space=” custom_margin=” margin=’0px’ padding=’0px’ border=” border_color=” radius=’0px’ background_color=” src=” background_position=’top left’ background_repeat=’no-repeat’ animation=” mobile_display=”]
[av_textblock size=” font_color=” color=” admin_preview_bg=”]
شناخت کودک از تولد تا شش ماه
نویسنده : گروه آموزشی بازی و اندیشه
ماه اول تولد زمان كسب شناخت مادر و كودك نسبت به يكديگر است. بتدريج نوزاد هميشه درخواب شما شروع به تغيير و هوشياري بيشتر مي كند و محيط اطراف برايش جذابتر مي شود. شايد دوران نوزادي براي بسياري از مادران دوست داشتني ترين دوران رشد كودك باشد. احساس تعلق هميشگي نوزاد به شما و اينكه او هويت وجودي خود را در بودن شما مي داند، به نوعي جالب است. ازطرفي همين وابستگي بسيار مي تواند براي شما دست و پاگير باشد بطوريكه فكر مي كنيد هيچ زماني براي خلوت با خود و پرداختن به امور مورد علاقه خود نداريد. اما روبرو شدن با دنياي پراز شگفتي و هيجان آور طفوليت آنقدر لذت بخش است كه شما هميشه از داشتن كودك خود احساس غرور مي كنيد و به او عشق مي ورزيد.
بررسی مراحل رشد در یک تا شش ماهگی
رشد یک پدیده مستمر است. ممکن است در بعضی زمینه ها کند شود ولی هرگز متوقف نمی گردد. گاهی رشد در زمینه های خاصی پیشرفت نشان می دهد اما درمقابل ممکن است در زمینه های دیگر کندتر شود. ازنظر سرعت رشد هیچ دو کودکی مانند هم نیستند. مجموعه ای از نمودارها برای سیر تکامل رشد در سنین مختلف وجود دارد اما احتمال اینکه کودک هر کاری را دقیقا” در زمان میانگین گفته شده انجام دهد بسیار کم است. کودک به احتمال قریب به یقین آن کار را زودتر یا دیرتر انجام می دهد. در این مقاله بطور مختصر برخی جنبه های رشد را که در زیر آمده است در کودکان یک تا شش ماهه بررسی می کنیم:
1- رشد جسمانی
2- رشد حرکتی
3- رشد ذهنی
4- رشد ادراکی ( بینایی، شنوایی، لامسه، بویایی، چشایی )
5- رشد هیجانی، اجتماعی، عاطفی
6- رشد گفتاری
1- رشد جسمانی
بطور متوسط وزن یک نوزاد طبیعی که پس از یک دوره کامل حاملگی بدنیا آمده است در لحظه تولد، حدود سه تا سه و نیم کیلوگرم و قد او بطور متوسط 48تا 50 سانتی متر است.بدیهی است که اندازه، قد و وزن در نوزادان مختلف فرق می کند، نوزادانی که از مادران سالمتر و با تغذیه ی بهتر به دنیا می آیند، از نظر قد و وزن نیز طبیعی ترند. بطورکلی رشد جسمانی و رسیدگی اندام های بدنی به عوامل محیطی و ارثی بستگی دارد. نرمش، حرکات ساده ورزشی و تمرین نیز تا اندازه ای در رشد جسمانی کودک مؤثر است. تغذیه و بهداشت مادر در دوران بارداری و شیردهی، در قد و وزن و سایر توانایی های کودک تأثیر بسزایی دارد. سوء تغذیه جنین باعث کاهش قابل ملاحظه ی سلول های مغزی شده، از رشد طبیعی سلول های ایجادشده نیز جلوگیری می کند. درهنگام تولد سلول های مغزی مربوط به حواس و تعادل از میلین پوشیده شده اند. بعد از تولد نیز این جریان با نظمی خاص ادامه پیدا می کند و تا پایان سال دوم زندگی به سرعت پیشرفت می کند
1-1 وزن
بطور متوسط هر هفته 150 تا 200 گرم بر وزن کودک اضافه می شود تا اینکه در شش ماهگی وزنش به دوبرابر وزن هنگام تولد می رسد. اگر وزن کودک بطور منظم اضافه نشود یعنی در بعضی هفته ها افزایشی نداشته باشد، در هفته های بعد این کمبود جبران خواهد شد.وزن پسران همیشه از دختران کمی بیشتر است و این تفاوت را تا دوران بلوغ حفظ می کنند ولی از آن به بعد دختران سریعتر رشد می کنند، ترکیبات بدنی آنها نیز با هم متفاوت است بطوریکه دختران درمقایسه با پسران چربی بیشتری دارند ولی عضلات و آب موجود در بدن پسران بیشتر است.
2-1 قد :
تغییرات قد نیز مانند وزن، در یک سال اول زندگی قابل توجه است و درحدود بیش از 20 سانتی متر، یعنی تقریبا” بیش از 3/1 قد در هنگام تولد، به اندازه قد اضافه می شود. رشد سر در دوسال اول زندگی درمقایسه با قد و وزن کمتر است و از این طریق تناسب آن با بدن بدست می آید و شباهت و تناسب قد، وزن و سر به اندازه های دوره بزرگسالی نزدیک می شود. اندازه های بدنی دختران و پسران در دوسال اول تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند.
3-1 رشد دندان ها :
بعد از تولد نوزاد و مدت ها قبل ازاینکه دندان ها ظاهر شوند، دندان ها درون لثه وجود دارند. نخستین دندان کودک حدود شش تا هشت ماهگی بیرون می آید و بقیه پس از آن و بتدریج رشد می کنند.زمان رویش دندان ها در کودکان مختلف فرق می کند، بعضی زودتر دندان درمی آورند و بعضی دیرتر. ممکن است کودکی در سه ماهگی دندان دربیاورد و کودکی تا یکسالگی دندان نداشته باشد. دیر یا زود روئیدن دندان ها هیچ ارتباطی با کم هوشی یا باهوشی کودک ندارد. طبیعی است که هرگونه اختلال در تغذیه کودک بخصوص کمبود شیر موجب ناهنجاری هایی در تشکیل مینا و نسوج دندان می شود و رشد آن را با اشکال روبرو می کند.
2- رشد حرکتی
توالی رشد حرکتی شامل :
1- رشد حرکتی درشت : Gross motor development
2- رشد حرکتی ظریف : Fine motor development
رشد حرکتی درشت به کنترل اعمالی اشاره دارد که به نوباوگان کمک می کند در محیط گردش کنند مثلا″ سینه خیز بروند، بایستند و راه بروند. درمقابل رشد حرکات ظریف به حرکت های کوچکتر مانند دست دراز کردن و چنگ زدن مربوط می شود. گرچه توالی رشد حرکتی دربین کودکان خیلی یکنواخت است اما تفاوت های فردی زیادی در سرعت رشد حرکتی وجود دارد.فقط درصورتی نسبت به رشد کودک نگران می شویم که چند مهارت حرکتی بطورجدی به تأخیر افتاده باشد. بطور خلاصه در :
6 هفتگی
حرکات درشت: کودک می تواند صورتش را تا زاویه 45 درجه نسبت به تشک بالا آورد، موقعی که او را می نشانید سرش کمتر می افتد و وقتی رو به پایین نگه داشته می شود، می تواند برای چند دقیقه سرش را در امتداد بدن نگه دارد. زانوها و باسن او درحال نیرومند شدن هستند و به اندازه گذشته جمع نمی شوند.
حرکات ظریف : بازتاب چنگ زدن تقریبا” بطور کامل از بین رفته و دست های او
بیشتر مواقع باز است.
8 هفتگی
حرکات درشت : کودک درحال ایستاده، نشسته یا دمر، سر خود را بالا نگهمی دارد ولی نه برای مدت طولانی. وقتی او را بصورت دمر نگه دارید، می تواند سر را در امتداد بدن قراردهد.
حرکات ظریف : دست ها هرچه بیشتر و راحت تر بازمی شود و رفته رفته نسبت
به آن آگاهی می یابد.
12 هفتگی
حرکات درشت : کودک می تواند درحالت دمر سر خود را دایم بالا نگه دارد.
حرکات ظریف : می تواند درحالت دمر وزن خود را روی یک دست انداخته و دست دیگر را دراز کند. می تواند جغجغه را در دست نگه دارد.
16 هفتگی
حرکات درشت : اکنون کودک دوست دارد بنشیند و به اطراف نگاه کند، ولی به کمک احتیاج دارد. سرش کمی افتادگی پیدا می کند و می تواند آن را راست نگه دارد، هرچند هنوز هم اگر حرکت ناگهانی کند سرش تاب می خورد.
حرکات ظریف : بتدریج کنترل دست ها و پاهای خود را بدست می آورد. جغجغه را تکان می دهد ولی قادر نیست آن را از زمین بردارد.
20هفتگی
حرکات درشت : سرخود را بطور کامل کنترل می کند حتی وقتی به حالت نشسته قرارگرفته یا به اطراف تکان می خورد، سرش نمی افتد.
حرکات ظریف : انگشتان پای خود را یافته و می تواند مشت خود را در دهان بگذارد. برای اشیاء بزرگ هر دو دست را دراز می کند. از مچاله ی کاغذ لذت می برد.
24 هفتگی
حرکات درشت : عضلات کودک آنقدر قوی شده که می تواند مقدار زیادی از وزنش را روی ساعدهایش بیندازد، درحالی که دستهایش را بعنوان تکیه گاه جلوگذاشته می نشیند.
حرکات ظریف : دستهایش را دراز می کند تا بلندش کنید و می تواند بدون تکیه گاه چند دقیقه در صندلی بچه بنشیند. می تواند چیزی را از یک دست به دست دیگر دهد و شیشه شیرش را نگه می دارد. اگرچیزی در دستش باشد آن را زمین می اندازد تا چیز دیگر را بردارد.
3- رشد ذهنی
وزن مغز کودک درطی دوسال اول زندگی دوبرابر می شود. این افزایش وزن تاحدودی بدلیل رشد ” اتصالات” بین سلول ها و قسمت های مختلف مغز است. بدون این اتصالات ما قادر به فکرکردن نخواهیم بود و یادگیری نیز از طریق این اتصالات شروع می شود. نوزاد هنگامی که به چیزی علاقمند می شود و تلاش ذهنی می کند، مغز او شروع به تشکیل یک شبکه می کند. هنگام تحریک هریک از حواس کودک، همین کار انجام می گیرد. بنابراین از بدو تولد، هر صدا، تماس، احساس، تصویر، بو و مزه موجب ساخته شدن اتصالات بیشتری می شود. برای پیشرفت رشد ذهنی بایستی بینایی، شنوایی، حافظه و مهارت های حرکتی باهم پیش بروند. همگام با افزایش درک عمومی، بسیاری از مهارت های مغزی و بدنی به سرعت رشد می کنند و توسعه می یابند.
عوامل تعیین کننده عبارتند از : اجتماعی بودن ، شخصیت کودک و محیطی که شما برای او ایجاد می کنید. فراهم کردن محیط غنی از محرک ها برای کودک، بخصوص در سال اول زندگی و ادامه آن در سال های آتی در مغز جهش های رشدی عمده ای را بعمل می آورد.
توالی رشد ذهنی در کودک یک تا شش ماهه :
6 هفتگی
وقتی با کودک حرف می زنید به شما لبخند کوتاهی می زند و صداهای کوتاه و حلقی از خود درمی آورد.
8 هفتگی
براحتی و مکرر لبخند می زند و با نگاه در جهت صدا و حرکات، به محیط اطراف خود توجه می کند. به اشیاء مختلف خیره می شود.
12 هفتگی
کودک شروع به درک بدن خود کرده و به انگشتانش نگاه می کند و بطو ارادی تکان می دهد. هنگام صحبت با او با حرکات متنوعی مثل تکان سر، لبخندزدن، حرکات دهان، صدا درآوردن، جیغ زدن و … خوشحالی اش را نشان می دهد.
20 هفتگی
بازی بخصوص آب بازی در حمام را دوست دارد.باصرف وقت بیشتر روی اشیاء افزایش تمرکز خود را نشان می دهد. درآیینه به خود لبخند می زند، سرش را بطرف صدا برمی گرداند و دست و پایش را برای جلب توجه تکان می دهد.
24 هفتگی
با ایجاد صداهای مختلف سعی در جلب توجه می کند، وقتی صدای پای کسی را می شنود هیجان زده می شود. دستانش را برای اینکه بغلش کنید باز می کند. با تصویر خود در آیینه صحبت می کند و به آن لبخند می زند. با دهانش حباب تولید می کند. کم کم از غریبه ها خجالت می کشد.
4 – رشد ادراکی (بینایی، شنوایی، لامسه، بویایی)
رشد کنش های ادراکی با حواس آغاز می شود، یعنی زمانی که کودک نسبت به محرک های خارجی ازقبیل نور، صدا،طعم و بو واکنش نشان می دهد. اگرچه هنوز بسیاری از کارکردهای مغز ناشناخته مانده است و ادراک کودک غیرقابل دسترسی است، روشن است که زیربنای هر ادراک یک فعالیت عصبی در مغز است. گیرنده های حسی، شنوایی، بینایی و گیرنده هایی مانند چشایی و بویایی و غیره ادراک های حسی مختلف را دریافت کرده، برای ارزیابی واکنش، به مراکز مختلف مغز می فرستند.
1-4 بینایی
در دوماهگی نوزادان می توانند بخوبی بزرگسالان روی اشیاء تمرکز کنند و رنگ ها را تشخیص دهند. دقت بینایی درسال اول بهبود می یابد، تیزی بینایی در شش ماه اول تقریبا″ 600/20 به 100/20 تغییر می یابد، در نیم سال اول توانایی تمرکز روی شیء متحرک و ردیابی آن بهبود می یابد، زمانی که نوزادان واضح تر می بینند، میدان دیداری خود را ماهرانه تر کاوش می نمایند، روی دسته بندی کردن ویژگی های محیط و نحوه ای که آن ها در فضا مرتب شده اند اثر می گذارد.
2-4 شنوایی
در سال اول زندگی کودکان، سازمان دادن اصوات در طرح های پیچیده را آغاز می کنند. اگر دوآهنگی که اندکی با هم تفاوت دارند نواخته شود، یک بچه یکساله می تواند بگوید آنها یکی نیستند. پاسخ دهی به صدا به کاوش دیداری و لامسه نوزاد در محیط کمک می کند. توانایی تشخیص دادن محل دقیق صدا، با کمک نگاه کردن، در شش ماهگی به نحو قابل ملاحظه ای بهبود می یابد.در این زمان کودکان می توانند درمورد فاصله صدا قضاوت کنند.
5- رشد هیجانی، اجتماعی، عاطفی
کودکان ما باید قادر به سازگاری های شخصی و اجتماعی مؤثری باشند. شخصیت کودکان بیشتر به آنچه که از والدین یادمی گیرند بستگی دارد تا وراثت. بسیاری از ویژگی های شخصیتی کودک ازقبیل توانایی برقراری ارتباط ، سازگاری با آنها، درس گرفتن از اشتباهات، تمایل به همکاری و سخت کوشی، قدرت مشاهده، تمرکز و تحقیق و سرانجام توانایی خلاق، مصمم و جاه طلب بودن، درسرنوشت آینده کودک مؤثر است.
والدین می توانند تأثیر عمیقی بر اکتساب این خصوصیات شخصیتی داشته باشند و کمک زیادی به تحکیم صفات ذاتی ازقبیل استقلال، پاسخ دهی ( به آسانی لبخند زدن)، دقت، خونسردی و اعتماد به نفس بنمایند.
والدین همچنین مسئول انتقال خودآگاه یا ناخودآگاه صفات شخصیتی خود به کودکانشان می باشند. یک پدر و مادر ناشکیبا به ندرت کودک صبور تربیت می کنند، کودک سخت گیر معمولا” والدین سختگیری دارد.به یادداشته باشید که تمامی زندگی کودک در سال ها و حتی ماه های اول زندگی او شکل می گیرد. اگر نیازهای اساسی کودک شما برآورده شود و به مقدار زیاد از محبت و توجه برخوردار گردد، احتمال اینکه در بزرگسالی انسانی شاد و خوشبخت باشد زیاد است.
1-5 رشد هیجانی
رویدادهای مهم رشد هیجانی در دو تا سه ماهگی، به این صورت است که نوزادان لبخند اجتماعی می زنند و با مهربانی به حالت صورت بزرگسالان پاسخ می دهند.در سه تا چهارماهگی نوزادان به محرک های بسیار برانگیزاننده می خندند. اغلب پژوهشگران قبول دارند که تقریبا” نشانه های همه ی این هیجان ها ( شادی، علاقه، تعجب، ترس، خشم، غم و نفرت) در اوایل نوزادی وجود دارد، این هیجان ها بمرور زمان نشانه های کاملا” سازمان یافته می شود. درحدود شش ماهگی صورت، صدا و حالت بدن الگو های متمایزی را نشان می دهند که آشکارا به رویدادهای اجتماعی مربوط هستند. درنیم سال اول زندگی، جلوه های هیجانی کاملا” سازمان یافته و مشخص هستند و از اینرو می توانند اطلاعات زیادی را درمورد حالات درونی نوزاد در اختیار ما بگذارند. در سه و چهارماهگی هیجان های خوشایند کودک بصورت شادی، خنده، و صداهای محسوس درمقابل محرک های مطبوع دیده می شود و اگر او را در آغوش بگیرند شادمان و ساکت می شود. یک کودک طبیعی سه تا شش ماهه درمقابل چهره مادر و افرادغریبه و حتی عروسک لبخند می زند.
2-5 خودگردانی هیجانی
خودگردانی هیجانی به راهبردهایی اشاره دارد که برای تنظیم کردن حالات هیجانی خود و رساندن آن به سطح شدت مطلوب بکار می بریم تا بتوانیم به هدف هایمان برسیم. رشد سریع قشرمخ، بتدریج تحمل کودک برای تحریک را زیاد می کند. والدین بین دو تا چهارماهگی، ازطریق پرداختن به بازی رودررو و ترغیب توجه به اشیاء این توانایی را پرورش می دهند. والدین در این تعاملات، درحالیکه آهنگ رفتار خود را طوری تنظیم می کنند که کودک احساس از توان افتادن و ضعف نکند، او را خوشحال و شاد می کنند. درنتیجه تحمل تحریک کودک بیشتر افزایش می یابد. درپایان سال اول زندگی، توانایی نوباوگان در جابه جا شدن، به آن ها امکان می دهد که با نزدیک شدن به موقعیت های گوناگون یا عقب نشینی از آن ها، احساس خود را به نحو مؤثرتری تنظیم کنند.
3-5 رشد اجتماعی
کودکان از همان لحظه که بدنیا پامی گذارند، بخوبی برای تعامل با والدین مجهزند. آن ها دارای غرایز اجتماعی هستند که والدینشان را تشویق می کند با آنها تبادل پیام کند. به عبارت دیگر هم والدین و هم کودک برای اختلاط دوطرفه ای که زیربنای تمامی تعامل های اجتماعی است، آماده اند. کودکان درجستجوی توجه محبت آمیز هستند و پدر و مادر می توانند با توجه محبت آمیز خود، کودک را به موجودی اجتماعی تبدیل کنندو اگر می خواهیم کودکانمان به بزرگسالانی اجتماعی و بامحبت تبدیل شوند باید از همان ابتدا نیازهای آنان را پاسخ دهیم. این کار باعث می شود آنها به افرادی پاسخ دهنده به دیگران با رفتاری دوستانه، اجتماعی و بامحبت تبدیل شوند. رابطه ای که کودک با والدینش و در وهله ی اول با مادرش ایجاد می کند، طرحی کلی برای همه ی روابط دیگر او خواهد بود. کودکان با تقلید از ما اجتماعی می شوند، بنابراین پدر و مادر مسئولیت دارند که آگاهی اجتماعی خود را بیش از هر زمان دیگری افزایش دهند.
رشد اجتماعی در این دوره بطورخلاصه شامل :
در نوزادی کودک دوست دارد موقع صحبت با شما به شما گوش دهد و نگاه کند. دهانشرا حرکت می دهد، زبانش را بیرون می آورد و بدنش را تکان می دهد.
12 هفتگی
سرش را بطرف صدای شما می چرخاند و به شما لبخند می زند.خشنودی خودرا با لگدزدن با پا، لبخندزدن و حرکت دادن دستانش نشان می دهد.
16 هفتگی
کودک به کسانی که با او صحبت یا بازی می کنند لبخند می زند. شما و سایر اعضای خانواده را می شناسد. دوست ندارد مدت زیادی با اسباب بازی تنها بماند.
20 هفتگی
با برگرداندن صورت و بدن از خود شرم و خجالت نشان می دهد. به افراد آشنا لبخند می زند و به چهار طریق ارتباط برقرار می کند: گریه کردن، صدا درآوردن، حالات صورت و حرکات بدن.
24 هفتگی
کودک بسرعت درحال پیشرفت است، با حرکاتی همچون نوازش کردن، ضربه زدن، چنگ زدن و سیلی زدن واکنش نشان می دهد. به عنوان نشان دادن علاقه به صورت شما دست می کشد. از غریبه ها می ترسد و احساس تعلق خود به شما را با چنگ زدن به شما و نگه داشتن شما، نشان می دهد.
4-5 رفتار پدر با نوزاد
غالب نوزادان با پدرشان به همان اندازه دلبستگی نشان می دهند که به مادرشان. برخی از منتقدان اجتماعی معتقدند که پدران به همان اندازه می توانند از فرزندان خود نگهداری کنند که مادرانشان. مشاهداتی که در وضعیت استاندارد از پدران انجام شده است نشان می دهد که آنان به هنگام شیردادن (شیشه) به کودک و یا بغل کردن او به اندازه همسرشان محبت، حساسیت و مهارت نشان می دهند. رابطه عاطفی پدر با نوزاد می تواند در رشد اجتماعی نوزاد مؤثر باشد.
6- رشد گفتاری
اصول اساسی زبان جزئی از ساختار مغزی همه کودکان است. یک کودک ناشنوا در همان سنی شروع به صدادرآوردن می کند که یک کودک شنوا، بنابراين تحريك شنوايي براي رشد زباني ضروري نيست. برخي نظريه پردازان حتي بر اين عقيده اند كه يك “دستگاه فراگيري زبان” در جايي از مغز وجود دارد كه زبان را اجتناب ناپذير مي نمايد. زبان و گفتار ارتباط نزديكي با هم دارند. هردوي آنها بازتاب نياز غريزي بشر براي برقراري ارتباط هستند. اين نياز در كودكان بسيار خردسال كه در پاسخ به ارتباط كلامي، بدن و دهان خود را بحركت درمي آورند، مشهود است. در شش هفتگي كودكي كه با اوصحبت مي شود غالبا” مي تواند نوعي گفتگو را انجام دهد، زيرا يادگرفته است كه صداها، اداها و اطوار جسماني هميشه و بدون استثناء سبب مي شوند كه فردي كه كودك با او گفتگو مي كند، پاسخ دهد. اگر زياد با كودك صحبت كنيم او حتي در سن هشت هفتگي شروع به تقليد از صداها مي كند.درنتيجه والدين بايد با كودکان با استفاده از صحبت كردن، آواز خواندن، شعر، بيان وقايع و گفتگوهاي خاص زمينه گفتار را فراهم كنند. تكيه كردن روي كلمات، استفاده از آهنگ در كلام و تكرار صداهاي ساده به مغز كودك كمك مي كند ميليون ها پيوند عصبي لازم براي رشد گفتاري را بسازند.
كودكاني كه محبت بدون قيد و شرط دريافت مي كنند و زياد در آغوش گرفته مي شوند نسبت به آنهايي كه محبت آشكار دريافت نمي كنند، شانس بيشتري براي يادگيري زبان دارند.
بطور خلاصه:
نوزاد تا هشت هفتگي
در مراحل اوليه آموختن گفتار، كودك گوش مي دهد و سعي مي كند صداها را تقليد كند.ازبدو تولد به صداي زير انساني واكنش مي دهد.سعي مي كند اداها و حالات مختلف صورت شمارا تقليد كند. چشم هاي او بسرعت به طرف صدا برمی گردد و خيره شدن و حالت عمدي دارد. سعي مي كند با استفاده از اداها و صداها و حالات بدن صحبت كند بطوريكه از سن دوهفتگي وارد گفتگو مي شود. در شش هفتگي صدايتان را تشخيص مي دهد و در هشت هفتگي به آن پاسخ مي دهد.
8 تا 24 هفتگي
يك تا دو هفته پس از لبخندزدن به شما، ممكن است صداهاي ساده مثل « اه، آه و اوه» را تكرار كند. حدود يكماه بعد احتمالا” حروف بي صدا نيز اضافه مي شوند. معمولا” وقتي ناراحت مي شود «م، پ و ب» و وقتي خوشحال است « ج ، ك» را ادا مي كند.در 12 هفتگي جيغ هاي شادي مي كشد تا 12 هفتگي داراي يك زبان صوتي شامل خنده، جيغ
شادمانه، دميدن ازبين لبها و توليد حباب است. تا 24 هفتگي كودك « كا، دا، ما و اگ» را به واژگان مي افزايد.
منابع:
1. برك، لورااي (1385). روانشناسي رشد1 (ازلقاح تا كودكي)؛ مترجم يحيي سيدمحمدي. تهران: نشر ارسباران.
2. سیف، سوسن… [و دیگران] (1377). روانشناسی رشد(1)؛ تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
3. ماسن، پاول هنري…[ و ديگران] (1380). رشد وشخصيت كودك؛ مترجم مهشيد ياسائي؛ تهران: نشرمركز، كتاب ماد.
4. میریام، استاپرد (1388) . همه کودکان تیزهوشند اگر…: چگونه استعدادهای واقعی کودک خود را کشف و تقویت کنیم؛ ترجمه سهراب سوری، امیرصادق بابلان. تهران: ذهن آویز.
[/av_textblock]
[/av_three_fourth]
[av_one_fourth min_height=” vertical_alignment=” space=” custom_margin=” margin=’0px’ padding=’0px’ border=” border_color=” radius=’0px’ background_color=” src=” background_position=’top left’ background_repeat=’no-repeat’ animation=” mobile_display=”][/av_one_fourth]
[av_button label=’این مطلب را دانلود کنید’ link=’manually,http://baziandishe.ir/wp-content/uploads/1ta6mah.pdf’ link_target=’_blank’ size=’medium’ position=’center’ icon_select=’yes’ icon=’ue823′ font=’entypo-fontello’ color=’red’ custom_bg=’#444444′ custom_font=’#ffffff’ admin_preview_bg=”]
ادامه از 